یوگای خرد و فرزانگی جلد اول, mojtaba Valibeigi, Manouchehr Alborzi [large ebook reader .TXT] 📗

شناسنامه کتاب

 

 

 

 

به نام خداوند جان و خرد

 

 

یوگای خرد و فرزانگی

جلد اول

 

 

 

 

 

 

 

 

نام کتاب : یوگای خرد و فرزانگی جلد اول

تالیف و گردآوري : مجتبی ولی بیگی؛ منوچهر البرزی

ويراستار: مژگان ولی بیگی

صفحه آرایی و طراحی جلد: مژگان ولی بیگی

ناشر: مهرسمان

چاپ اول : 1399

تيراژ : 300

قطع: رقعی

قیمت : 400000 ریال

شابک : 9786229621622

نشاني: فردیس، خیابان 25 غربی، شماره 70، نمابر +982189770659

 

 

 

 

 

 

 

هو الحق

درآمد

آثار سوامی شیواناندا به دلایل بسیاری در دنیای یوگا حائز اهمیت است. می دانیم که یوگا به دو مکتب شمال و جنوب طبقه بندی می شود. هر کدام از این دو مکتب بر احیا ابعادی از هنر و دانش های ودایی و یوگا همت گماشته اند. یوگای شمال، بیشتر بر ابعاد انتزاعی و مطالعه ساحات لطیف نفس انسان پرداخته و مکتب یوگای جنوب تاکید بیشتری بر مطالعه ی اسرار جسم به عنوان زورق روان پرداخته است. در هر حال شکی نیست که این دو مکتب بزرگ موید هم و پشت و روی یک سکه اند.

سوامی شیواناندا بی شک یکی از برجسته ترین چهره های مکتب یوگای شمال تلقی می شود و با تربیت شاگردان برجسته و نگارش بیش از چهارصد جلد کتاب در آموزه های یوگا و ودانتا نقشی پررنگ در احیا مکتب شمال و آموزه های یوگا دارد. در میان آثار سوامی جی آثاری را می یابیم که با دقت به مطالعه و آموزش فنون یوگا پرداخته اند و شاهد ترجمه و نشر برخی از آن آثار تاکنون به زبان فارسی بوده ایم. اما بسیاری از آثار ترجمه نشده ایشان به تحلیل ابعاد فلسفی و انتزاعی تفکر و خردورزی یوگا پرداخته است. اثر حاضر اولین ترجمه از آثار سوامی شیواناندا است که به فلسفه یوگا اختصاص دارد و به همت آقایان منوچهر البرزی و مجتبی ولی بیگی که عمر خود را وقف تمرین، پژوهش و آموزش یوگا کرده اند، ترجمه شده است.

ضمن اینکه آرزومندم تداوم فعالیت مترجمان محترم و عزیز هستم، مطالعه اثر حاضر را به علاقمندان به یوگا و تعالیم ودایی توصیه می کنم.

با مهر و احترام

برزو قادری

3/1/1399

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پیشگفتار ناشر

برای سوامی شیواناندا همه مذاهب، قدیسان و مقدسین قابل‌احترام بودند. هر شخصی صرف‌نظر از مذهب یا کشورش، گرما و عشق یکسانی دریافت می‌کرد.وی طرفدار طرز فکری بود که بشر یک خانواده است. همه موجودات، فرزندانی از یک الوهیت‌اند. او معتقد بود اصل بنیادین همه مذاهب یکسانند و همه مقدسین حقیقت یکسانی را به ما می‌آموزند. سازگاری، تطابق و همسازی شعاری بود که وی در تفکر، گفتار و عملش به کمال انجام می‌داد. آنچه خوب و شریف بود از هر منبعی که می‌خواست باشد می‌پذیرفت و حقیقت بنیادین همه مذاهب را در فلسفه‌اش مطرح می‌کرد و تشریفات و ضمایم زائد را کنار می‌گذاشت. جوهر و اصل همه مذاهب را در شیوه‌ای ساده، مناسب و جذاب ارائه می‌کرد. او می‌گفت:

تنها یک مذهب وجود دارد و آن مذهب ِعشق ، مذهبِ وحدت و یگانگی است.

اساس همه مذاهب یکسانند:

خدمت، عشق‌ورزی، بخشش، پاکی، مدیتیشن و شناخت حقیقت؛

خوب باش، عمل خوب انجام بده، مهربان باش و دلسوز؛

در جستجوی من کیستم، خود را بشناس و آزاد و رها شو.

به همه عشق بورز، به همه خدمت کن، در خدمت پروردگار باش.

حقیقت را بگو، خالص و فروتن باش.

تمرکز کن، مدیتیشن کن و به شناخت خود نائل شو.

این‌ها اساس و پایه همه مذاهب اند.

آداب‌ورسوم، مراسمات اساسی و پایه نیستند. برای آنچه ضروری و اصل نیست، مبارزه نکن.

بردبار و با مدارا باش، آزاده باش و دیدی وسیع داشته باش.

به همه رسولان، قدیسان و پیامبران احترام بگذار.

همه قدیسان به زبان یکسانی صحبت می‌کنند.

سوامی شیواناندا تلاش کرد تا پایه‌های اساسی همه مذاهب را در کنار هم جمع کند و بدین خاطر نیز مسیرهای مختلف در یوگا را با هم جمع کرد و آن را یوگای ترکیبی نامید. همچون بودا که راه اعتدال را برگزید توصیه اصلی او نیز این بود:

"خدمت کن، عشق بورز، بخشش کن، پاک باش، مدیتیشن کن، به شناخت حقیقت نائل شو؛ خوب بودن، عمل خوب انجام دادن، مهربان و دلسوز بودن."

اصطلاح "خدمت، عشق، مدیتیشن، شناخت حقیقت" اشاره به چهار مسیر یوگا دارد یعنی کارما یوگا یا یوگای خدمت، باکتی یوگا یا یوگای عشق و ایثار، راجا یوگا یعنی یوگای مدیتیشن و جنانا یوگا یعنی یوگای خرد و فرزانگی. براین اساس او طرفدار ترکیبی از همه مسیرهای یوگا بر سنگ بنای خلوص و پاکی بود که از طریق فکر وسیع و گشاده‌دستی و سخاوت افزایش می‌یافت. که با این چهار کلمه نشان داده شده است.

به‌عنوان فیلسوفی عمل‌گرا، سوامی شیواناندا همه را صرف‌نظر از سطح معنوی آموزش می‌داد. ازنظر او شادی حقیقی در شاد کردن دیگران است. دیدگاهش در زمینه جنانا یوگا (یوگای خرد و فرزانگی) در دیدن خدا در همه‌چیز و خدمت کردن به همه مخلوقات-که گویی در حال پرستش پروردگار هستید- می‌باشد. استاد شیواناندا ذهن بازی داشت و به هیچ رهجویی برنامه مشکل و سخت معنوی را تحمیل نمی‌کرد. سوامی شیواناندا معتقد بود هر تمرین معنوی نیازمند ترکیبی از اقدامات و کارهای معنوی است و خود تمرین معنوی باید با حالتی صحیح و به شکلی درست در ترکیبی از مسیرهای مختلف یوگا مطابق با استعداد و خلق‌وخوی فرد انجام شود؛ در حالی­که یک مسیر یوگا به‌عنوان مسیر اصلی فرد در نظر گرفته شود.

سوامی شیواناندا، دیدگاه ژرفی به یوگا داشت و بیان می‌کرد: "یوگا یک مذهب نیست بلکه هدفش تمرین حقیقت‌های پایه‌ای است که در همه مذاهب وجود دارد. خدا در همه وجود دارد. یوگا اتحاد با پروردگار، اتحاد با همه است. یوگا علمی جهانی و برای همه است. یوگا یک فرقه یا مسلک نیست بلکه مسیر رسیدن به خداست. زیستن در خدا، ارتباط صمیمانه با خدا، یوگا است. شما می‌توانید اقدام مؤثری را در بازه زمانی کوتاهی انجام دهید و در هر قدم زندگی‌تان به موفقیت نائل آیید."

توضیحاتش در مورد مسیرهای اصلی یوگا بسیار صریح و مناسب بود. او بیان می‌کرد: "دیدن یک نفس در همه، یوگای خرد و فرزانگی است"؛ عشق‌ ورزیدن به این خود ساکن در همه یوگای عشق و ایثار است؛ خدمت به این خود ساکن در همه یوگای خدمت است. یوگای خدمت برای انسانی با خلق‌وخوی فعال و حاضر به خدمت مناسب است؛ یوگای عشق برای انسانی با خلق‌وخوی ایثارگرانه و فداکارانه مناسب است؛ یوگای خسروانی که بیشتر بر مدیتیشن تاکید دارد برای فردی با خلق‌وخوی عرفانی و یوگای خرد و فرزانگی برای انسانی با خلق‌وخوی عقلانی و منطقی مناسب است.

او معمولاً تمارین یوگای خدمت و عشق را به مبتدیان پیشنهاد می‌کرد، و تنها بعد از پالایش مناسب، و کنترل ذهن و حواس، رهجوی معنوی را به تمارین مدیتیشن و یوگای خرد و فرزانگی متشرف می‌کرد.

کتاب حاضر با عنوان یوگای خرد و فرزانگی براساس تعالیم این استاد گرانقدردر حوزه جنانا یوگا (یوگای خرد و فرزانگی) گردآوری شده است. یوگای خرد و فرزانگی کنکاشی در نگاه به فلسفه خلقت و هدف زندگی و راز و رمز رهایی است. جنانا یوگا، مسیر حکمت و خردورزی است، یوگایی است که در آن از طریق تأمل و بینش صحیح، رهجو در مسیر اتحاد با یگانه متعال گام برمی‌دارد و یکی از چهار مسیر کلاسیک برای موکشا یعنی رهایی و نجات است. سه مسیر دیگر باکتی یوگا (یوگای عشق)، کارما یوگا (یوگای خدمت) و راجا یوگا (یوگای خسروانی) هستند. جنانا یوگا، تمرین معنوی در جهت کسب دانش الهی از طریق سؤالاتی چون "من کیستم" و "من در میان دیگران چه هستم" است.

شانکارا چاریا فیلسوف ادویتا ودانته اهمیت ویژه‌ای به دانش متعال یا جنانا یوگا بخشید. فلسفه آدویتا ودانته، فلسفه وحدت وجودی است که با رد دوئیت و دوگانگی، منادی یگانگی وجود و هستی است. این مکتب به این ایده اشاره دارد که خود واقعی فرد، همان والاترین واقعیت متافیزیکی است و تفاوتی بین روح فردی یا آتمن با روح اعظم یا برهمن وجود ندارد و رهجو، رهایی معنوی را با کسب چنین شناخت شهودی یعنی شناخت حقیقی یگانگی روح فردی با روح متعال می‌جوید. به عبارتی رهجو به دنبال کنار زدن حجاب جهلی است که سبب شده خود را جدا بپندارد و دیدن و رسیدن به این یگانگی هدف این مسیر است.

این کتاب که با هدف آشنایی با اصول جنانا یوگا براساس تعالیم سری سوامی شیواناندا ساراسواتی در دو جلد گردآوری شده است، مبتنی بر فلسفی آدویتا ودانته (وحدت وجود) پایه ریزی شده است. در جلد اول، نخست مبانی و مفاهیم فلسفی پایه ی یوگای خرد و فرزانگی در بیست حکمت بیان می شود. جهت تأمل و تعمق بیشتر هر حکمت از سخنانی کوتاه، کلام‌های موجز و مجموعه‌ای سخنان پیاپی مرتبط با هم به‌صورت مختصر و مفید تشکیل شده است. در جلد دوم تلاش شده است تا به همین سبک و شیوه، پندها و روش‌های بکار ­گرفته­شده در یوگای خرد و فرزانگی (جنانایوگا) تشریح شود. چگونه یک رهجوی جنانا یوگا در مسیر دانش و حکمت الهی گام برمی‌دارد. از چه تکنیک‌های بهره می‌جوید و چه اصول اساسی را در زندگی مدنظر قرار می‌دهد.

ازآنجاکه سبک سوامی شیواناندا، یوگای ترکیبی است که در آن یک یوگا پایه و اساس فرض می‌شود و از دیگر یوگاها شامل باکتی یوگا و کارما یوگا و راجا یوگا جهت رشدی همه‌جانبه بهره گرفته می‌شود، بسیاری اوقات تعیین مرز دقیق جدایی این سه نوع یوگا امکان‌پذیر نیست، زیرا در یک کل واحد در کنار هم جمع‌اند. و هدف یوگا که اتحاد و یگانگی با آگاهی الهی است، مهم‌ترین مسئله است. امید با یاری حق‌تعالی در مجموعه‌های آینده بتوانیم به شرح باکتی یوگا (یوگای عشق)، کارما یوگا (یوگای خدمت) و یوگای ترکیبی سوامی شیواناندا بپردازیم.

همین‌جا بر خود لازم می‌دانم تا از مژگان ولی بیگی جهت ویراستاری، ویرایش و صفحه‌آرایی کتاب کمال تشکر را داشته باشم و برایش از ایزد منان سعادت و بهروزی را خواستارم. همچنین لازم به ذکر است که همچون بیشتر کتاب های سوامی شیواناندا که به صورت رایگان در اختیار علاقمندان قرار می گیرد، بازنشر این اثر جهت اهداف غیرتجاری کاملا آزاد می باشد.

از علاقه‌مندان، پژوهشگران و محققین خواهشمندیم تا با ارائه نکات و نقدهای ارزشمندشان ما را در بهبود این اثر یاری نمایند. امید هر بار این اثر به شکلی کامل‌تر به مخاطبان و علاقه‌مندان حوزه معنوی ارائه شود.

مهرسمان

فروردین ماه 1399

فهرست مطالب

زندگینامه سری سوامی شیواناندا ساراسواتی 1

فلسفه تعالیم سوامی شیواناندا 20

فلسفه تعالیم سوامی شیواناندا 20

حکمت آغازین 29

برهمن 29

حکمت دوم 34

آتمن 34

حکمت دوم: آتمن 36

حکمت سوم 39

ایشوارا 39

حکمت سوم: ایشوارا 40

حکمت چهارم 44

مایا 44

3 44

حکمت پنجم 56

خلقت 56

حکمت ششم 62

سه کالبد 62

حکمت هفتم 69

حکمت هفتم: پنج کوشا (پنج حجاب) 70

حکمت هشتم 81

توریا (حالت چهارم) 81

حکمت هشتم: حالت چهارم (توریا) 82

حکمت نهم 89

سامسارا 89

حکمت نهم: سامسارا 91

حکمت دهم 95

کارما 95

حکمت دهم: کارما 96

حکمت یازدهم 103

آویدیا 103

حکمت دوازدهم 113

آهانکارا 113

حکمت سیزدهم 118

گونا (ریسمان تجلی) 118

حکمت چهاردهم 131

ذهن، ریشه درخت سامسارا 131

حکمت پانزدهم 136

پریشانی‌های ذهن 136

حکمت شانزدهم 156

وریتی­ها (گرداب‌های فکری) 156

حکمت هفدهم 183

قدرت فکر 183

حکمت هجدهم 196

سامسکارا 196

حکمت هجدهم: سامسکارا 197

حکمت نوزدهم 209

واسانا 209

حکمت نوزدهم: واسانا 211

حکمت بیستم 220

خلوص ذهن 220

حکمت بیستم: خلوص ذهن 222

 

زندگینامه سری سوامی شیواناندا ساراسواتی

شیواناندا ساراسواتی یا سوامی شیواناندا (